“ยาชุด” อันตรายใกล้ตัวที่คุณต้องระวัง
คุณพ่อคุณแม่อาจจะเคยเห็น “ยาชุด” ตามร้ายขายยาบางแห่ง ที่อ้างว่ารักษาโรคได้สารพัด บางทีก็ขายกันตามตลาดนัดในราคาที่ถูกจนน่าตกใจ สรรพคุณที่กล่าวอ้างมาแบบนี้มันเป็นไปได้จริงหรือเปล่า และมันมีอันตรายแอบแฝงมาหรือไม่ วันนี้ Motherhood จะมาไขข้อข้องใจเกี่ยวกับยาชุดกันค่ะ
ยาชุดคืออะไร ?
มันคือยาหลาย ๆ อย่างที่ถูกจัดรวมไว้ในซองเดียวกันเพื่อรับประทานพร้อมกันตั้งแต่ 2 เม็ดขึ้นไป โดยส่วนใหญ่มักเป็นกลุ่มยาสเตียรอยด์ เนื่องจากกลุ่มยาสเตียรอยด์เป็นยาต้านการอักเสบที่ออกฤทธิ์แรง โดยมีผลลดอาการแต่ไม่มีผลต่อสาเหตุที่แท้จริง ผู้ใช้จึงมักจะรู้สึกสบายขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้พวกเขาคิดว่ายาเหล่านี้คุณดี รักษาอาการได้ไว จึงบริโภคอย่างต่อเนื่อง แต่ไม่ค่อยมีใครทราบถึงผลเสียจากการใช้กลุ่มยาสเตียรอยด์ติดต่อกันเป็นเวลานาน
ซึ่งการจัดยาเป็นชุดแบบนี้ก็มีการแบ่งประเภทได้เช่นกัน
1. ยาชุดแห้ง
เป็นยาหลาย ๆ ชนิดที่ถูกจัดบรรจุไว้ในซองพลาสติก มีการพิมพ์ฉลากบรรยายสรรพคุณของยา โดยสรรพคุณที่บรรยายไว้มักโอ้อวดเกินความจริง เพื่อให้ผู้ซื้อเกิดความสนใจ
2. ยาชุดสด
ผู้ขายจะจัดยาให้เป็นชุดด้วยวิธีการซักถามอาการจากผู้ซื้อ โดยผู้ขายมักไม่ได้มีความรู้เรื่องโรค อาการของโรค ยา และการใช้ยา อย่างแท้จริง
อันตรายจากการกินยาชุด
- ได้รับยาเกินขนาด เนื่องจากในยาชุดมักมีตัวยาซ้ำซ้อนกัน เช่น ยาชุดแก้ปวดเมื่อย 1 ชุด จะมียาแก้ปวดมาให้ 2-3 เม็ด เมื่อรับประทานเข้าไป โอกาสในการได้รับอันตรายจากสารพิษของยาจึงมีเพิ่มขึ้น
- ยาชุดหนึ่งอาจมียาที่เสริมฤทธิ์กันซึ่งจะทำให้เกิดอันตรายจากยาเพิ่มขึ้น หรืออาจมียาที่ต้านฤทธิ์กัน ทำให้รับประทานไปแล้วรักษาไม่ได้ผล
- มักมียาสเตียรอยด์ร่วมด้วย เพื่อทำให้อาการของโรคบรรเทาโดยเร็ว แต่ยาสเตียรอยด์มีผลข้างเคียงหลายอย่าง เช่น มีอาการบวมน้ำ กระดูกผุ ผิวหนังบาง เลือดออกในกระเพาะอาหาร ภูมิต้านทานโรคต่ำ จนอาจเป็นสาเหตุของโรคร้ายแรงอื่น ๆ ตามมาได้ ผู้ป่วยที่ได้รับสเตียรอยด์จากการรับประทานยาชุด จึงมักเสียชีวิตจากการติดเชื้อรุนแรง
- ได้รับยาเกินจำเป็น เช่น ยาชุดแก้ไข้หวัด ประกอบด้วย ยาแก้ปวดแก้ไข้ ยาลดน้ำมูก ยาทำให้จมูกโล่ง ยาแก้ไอ ยาปฏิชีวนะ ทั้งที่จริงผู้ซื้อบางรายอาจไม่มีอาการไอหรือมีไข้ ซึ่งก็ไม่จำเป็นต้องทานยาเหล่านี้
- ได้รับยาไม่ครบขนาด เช่น ยาปฏิชีวนะ ซึ่งจำเป็นต้องรับประทานให้ครบขนาด มิฉะนั้นจะเกิดการดื้อยา ทำให้ยิ่งต้องใช้ยาแรงขึ้น เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น
- มักพบยาที่เสื่อมคุณภาพ ยาปลอม หรือยาที่ไม่ได้มาตรฐาน
- เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา เช่น การแพ้ยา เพราะไม่รู้ว่ายาชื่ออะไร ซึ่งอาจเป็นยาที่ผู้ใช้มีประวัติแพ้ยาปนอยู่
คำแนะนำในการซื้อยา
- ควรซื้อยาจากร้านขายยาที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น ไม่ควรซื้อจากตลาดนัดหรือรถเร่
- ยาที่จะซื้อควรบรรจุอยู่ในภาชนะที่มีฉลากปิดเรียบร้อย เก็บให้พ้นจากแสงแดด ความชื้น
- หากเจ็บป่วยเพียงเล็กน้อย ให้เลือกใช้ยาสามัญประจำบ้าน
- ก่อนรับประทานยาทุกชนิด ควรอ่านวิธีใช้ ข้อควรระวัง คำเตือน เอกสารกำกับยาให้ละเอียดทุกครั้ง
- อย่าซื้อ และอย่าใช้ยาชุด ถ้าจำเป็นต้องใช้ยาเพื่อรักษาอาการป่วยใด ๆ ควรปรึกษาเภสัชกรหรือแพทย์เสียก่อน
จงจำไว้ว่าไม่ควรซื้อยามากินเองเมื่อมีอาการเจ็บป่วย เพราะในโลกนี้ยังไม่มียาชนิดใดที่สามารถรักษาโรคหลายโรคได้ในเม็ดเดียว และอย่าหลงเชื่อคำโฆษณาหรือคำกล่าวอ้างที่เกินจริงของคนขาย
อ่านบทความสำหรับแม่และเด็กอื่น ๆ ที่น่าสนใจได้ที่นี่ >> story.motherhood.co.th
มองหาสินค้าสำหรับแม่และเด็กในราคาสุดพิเศษได้เลยที่ >> Motherhood.co.th