วิธีสังเกต “โรคมะเร็ง” ในร่างกายตัวเองก่อนจะสาย

Minnie C.

3 years ago

วิธีสังเกต “โรคมะเร็ง” ในร่างกายตัวเองก่อนจะสาย

วันนี้ วันที่ 4 กุมภาพันธ์ ถูกกำหนดให้เป็นวันมะเร็งโลก “โรคมะเร็ง” ถือเป็นโรคที่ผู้คนไม่อยากเป็น มันถูกมองเป็นความโชคร้าย เป็นเหมือนแจ็คพ็อตที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้นกับตัวเองหรือกับคนที่เรารัก ซึ่งแม้ว่าปัจจุบันนี้วิทยาการในการรักษามะเร็งในบ้านเราจะก้าวหน้าขึ้นกว่าแต่ก่อนมาก แต่ก็ไม่มีใครอยากพบพานกับโรคร้ายเช่นนี้อยู่ดี แต่อย่างน้อยที่สุด เราก็สามารถสังเกตความเปลี่ยนแปลงในร่างกายของตนเอง หากมีอะไรที่เข้าข่าย เราจะได้ทำการรักษากันได้ทันท่วงทีค่ะ

ทำความรู้จักโรคมะเร็ง

มะเร็ง คือ โรคที่เกิดจากการมีเซลล์ผิดปกติในร่างกาย และเซลล์เหล่านี้มีการเจริญเติบโตที่รวดเร็วเกินปกติ ร่างกายควบคุมการเจริญเติบโตนั้นไม่ได้ เซลล์เหล่านี้จึงเจริญลุกลามและแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย ส่งผลให้เซลล์ปกติของเนื้อเยื่อ / อวัยวะต่าง ๆ ล้มเหลว ไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ เป็นสาเหตุให้เสียชีวิตในที่สุด

มะเร็งคือเซลล์ที่เติบโตผิดปกติและลุกลามภายในร่างกาย

มะเร็งต่างจากเนื้องอกอย่างไร ?

มะเร็งต่างจากเนื้องอกตรงที่ก้อนเนื้อหรือแผลมะเร็งจะโตเร็ว และสามารถลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียง ลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลือง และแพร่กระจายเข้าหลอดเลือด กระแสเลือด หลอดน้ำเหลืองหรือกระแสน้ำเหลือง กระจายตัวไปยังเนื้อเยื่อหรืออวัยวะต่าง ๆ ทั่วร่างกาย โดยมักแพร่สู่ปอด ตับ สมอง กระดูก และไขกระดูก ดังนั้น โรคมะเร็งจึงเป็นโรคเรื้อรัง มีความรุนแรง ต้องใช้การรักษาที่ซับซ้อนและต่อเนื่อง

มะเร็งเกิดขึ้นได้อย่างไร ?

เมื่อร่างกายได้รับสารก่อมะเร็ง เช่น สารเคมี ไวรัส รังสี สิ่งเหล่านี้จะทำให้เซลล์ของเราเกิดการเปลี่ยนแปลง และจากเซลล์ปกติก็จะกลายเป็นเซลล์มะเร็งในที่สุด ถ้าระบบภูมิต้านทานของร่างกายไม่สามารถทำลายเซลล์มะเร็งนั้นได้ พวกมันก็จะแบ่งตัวอย่างรวดเร็วและกลายเป็นก้อนมะเร็งต่อไป

สาเหตุของโรคมะเร็ง

ปัจจุบันเรายังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนของโรคมะเร็ง แต่เชื่อว่ามีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดโรคมะเร็งอยู่หลายปัจจัย ดังนี้

1. สิ่งแวดล้อมภายนอกร่างกาย

1.1 สารเคมีบางประเภท เช่น

สารเคมีในควันบุหรี่และเขม่ารถยนต์
สารพิษจากเชื้อรา
สารพิษที่เกิดจากเนื้อสัตว์ที่ปิ้ง ย่าง หรือทอดจนไหม้เกรียม
สีย้อมผ้า
สารเคมีบางอย่างที่เกิดจากขบวนการทางอุตสาหกรรม

1.2 รังสีต่าง ๆ ซึ่งรวมทั้งรังสีอัลตราไวโอเลตในแสงแดด

1.3 การติดเชื้อเรื้อรัง เช่น

ไวรัสตับอักเสบชนิดบี มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคมะเร็งตับ
ฮิวแมน แพพพิโลมา ไวรัส (Human Papilloma Virus หรือ HPV) อาจมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคมะเร็งปากมดลูก
เอบสไตน์ บาร์ ไวรัส (Epstein Barr Virus) มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคมะเร็งต่อมน้ำเหลืองหรือมะเร็งโพรงหลังจมูก
เฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลรัย (Helicobacter Pylori) มีความสัมพันธ์กับมะเร็งกระเพาะอาหาร

1.4 พยาธิ เช่น พยาธิใบไม้ตับ มีความสัมพันธ์กับมะเร็งท่อน้ำดีในตับ

2. สาเหตุภายในร่างกาย

กรรมพันธ์ุที่ผิดปกติ
ความไม่สมดุลของฮอร์โมน
ภูมิคุ้มกันที่บกพร่อง
การระคายเคืองที่เกิดซ้ำ ๆ เป็นเวลานาน
ภาวะทุพโภชนาการ

วิธีสังเกตอาการเบื้องต้นของมะเร็งชนิดต่าง ๆ

1. มะเร็งปากมดลูก

มีเลือดออกจากช่องคลอดทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่เวลารอบเดือนปกติ
เจ็บปวดและมีเลือดออกหลังจากมีเพศสัมพันธ์
หากมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น ควรเข้ารับการตรวจโดยขูดเนื้อเยื่อจากบริเวณดังกล่าวไปตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์

2. มะเร็งรังไข่

รอบเดือนไม่สม่ำเสมอ
เจ็บปวดหลังการมีเพศสัมพันธ์
มีอาการท้องอืด อาหารไม่ย่อย
น้ำหนักลดและมีอาการปวดหลัง

3. มะเร็งในเซลล์ (ลูคีเมีย)

เหนื่อยง่าย
ดูซีดเซียวกว่าปกติ
มักมีอาการฟกช้ำดำเขียว หรือมีเลือดออกทางผิวหนังได้ง่ายโดยไม่ทราบสาเหตุ
เกิดร่วมกับอาการปวดตามข้อต่าง ๆ ทั่วร่างกาย
บางครั้งจะท้องอืด และเมื่อคลำดูจะพบว่ามีก้อนบวมที่ด้านล่างของช่องท้อง

หมั่นเช็คสัญญาณด้วยตัวเอง ไม่ต้องรอถึงมือแพทย์

4. มะเร็งปอด

มีอาการไอบ่อย ๆ
มีเลือดออกและมีเสมหะปนมา
เจ็บหน้าอกและหายใจลำบาก หรืออาจมีอาการหอบทั้ง ๆ ที่ไม่เคยเป็นมาก่อน
น้ำหนักลดแบบฮวบฮาบ

5. มะเร็งตับ

ปวดในช่องท้อง
เบื่ออาหาร
น้ำหนักลด
ตาและผิวเป็นสีออกเหลือง หรือเหลืองจัดจนเห็นได้ชัด

6. มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ

มีเลือดปนออกมากับปัสสาวะ

7. มะเร็งสมอง

ปวดศีรษะนาน ๆ
เกิดการผิดปกติของการมองเห็น ตาพร่า และเห็นแสงเขียว ๆ แดง ๆ ลอยไปมาเวลาปวดศีรษะ
อาเจียน
อ่อนเพลีย ไม่มีแรง หรือเป็นลมโดยกะทันหัน โดยที่อวัยวะบางส่วนหยุดทำงาน

8. มะเร็งในช่องปาก

มีก้อนบวมอยู่ในปากหรือที่ลิ้นเป็นเวลานาน มีแผลเปื่อยในปากที่ไม่ได้รับการรักษา
เป็นแผลเรื้อรังที่เหงือก เนื่องจากการกดทับของฟันปลอม

9. มะเร็งในกระเพาะอาหาร

น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว
อาเจียนเป็นเลือด
ท้องอืด หรืออาหารไม่ย่อย
รู้สึกตื้อ แม้เพิ่งจะรับประทานอาหารไปได้ไม่กี่คำ
รู้สึกเหมือนมีก้อนเนื้องอกในช่องท้อง

สามารถคลำหาที่เต้านมได้ด้วยตัวเองก่อนไปพบแพทย์

10. มะเร็งทรวงอก

มีเลือดหรือของเหลวบางอย่างไหลออกมาจากหัวนม
มีก้อนบวมจนจับได้เมื่อคลำบริเวณใต้รักแร้
ผิวเนื้อทรวงอกหนาขึ้น

11. มะเร็งลำไส้ใหญ่

น้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว
ปวดท้องอย่างมาก
ระบบการย่อยผิดปกติ
มีเลือดออกปนมากับอุจจาระ

12. มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

มีก้อนบวมเกิดขึ้นที่ใต้รักแร้หรือใต้ขาหนีบ
มีแผลหรือแผลเปื่อยพุพองที่ไม่ได้รับการรักษาเป็นเวลานาน ตลอดจนไฝหรือหูดที่โตขึ้นและมีการเปลี่ยนสี รูปร่าง หรือขนาด

13. มะเร็งต่อมลูกหมาก

ปัสสาวะติดขัดหรือไม่ออก
ปัสสาวะมีเลือดปน
เมื่อเร่งปัสสาวะจะมีอาการเจ็บ

การตรวจวินิจฉัยมะเร็ง

การวินิจฉัยโรคมะเร็งมีหลายวิธี เช่น

การตรวจร่างกายโดยแพทย์
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น การตรวจเลือด ปัสสาวะ อุจจาระ และเสมหะ
การตัดชิ้นเนื้อที่สงสัยส่งตรวจทางพยาธิวิทยา
การตรวจทางรังสี เช่น การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ การเอกซเรย์เฉพาะอวัยวะ และการตรวจทางเวชศาสตร์นิวเคลียร์
การตรวจโดยใช้เครื่องมือพิเศษส่องกล้องโดยตรง เช่น การตรวจลำไส้ใหญ่ ทวารหนัก กระเพาะอาหารและลำคอ

ระยะของโรคมะเร็ง

ระยะของโรคมะเร็งคือตัวบอกความรุนแรงของโรค ว่ามีการลุกลามหรือแพร่กระจายในระดับใด สามารถบอกแนวทางการรักษาสำหรับแพทย์ได้ โดยทั่วไปโรคมะเร็งมี 4 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1-4 ซึ่งทั้ง 4 ระยะอาจแบ่งย่อยได้อีก

ระยะที่ 1 : ก้อนเนื้อหรือแผลมะเร็งมีขนาดเล็ก ยังไม่ลุกลาม
ระยะที่ 2 : ก้อนเนื้อหรือแผลมะเร็งขนาดใหญ่ขึ้น เริ่มลุกลามภายในเนื้อเยื่อหรืออวัยวะ
ระยะที่ 3 : ก้อนเนื้อหรือแผลมะเร็งขนาดใหญ่ขึ้น เริ่มลุกลามเข้าเนื้อเยื่อหรืออวัยวะข้างเคียง และลุกลามเข้าต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ใกล้เนื้อเยื่อหรืออวัยวะที่เป็นมะเร็ง
ระยะที่ 4 : ก้อนเนื้อหรือแผลมะเร็งขนาดโตมาก และ / หรือลุกลามเข้าเนื้อเยื่อหรืออวัยวะข้างเคียง จนทะลุ และ / หรือเข้าต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ใกล้ก้อนมะเร็ง โดยพบต่อมน้ำเหลืองโตคลำได้ และ / หรือมีหลากหลายต่อม และ / หรือ แพร่กระจายเข้ากระแสโลหิต และ / หรือ หลอดน้ำเหลืองหรือกระแสน้ำเหลือง ไปยังเนื้อเยื่อหรืออวัยวะที่อยู่ไกลออกไป เช่น ปอด ตับ สมอง กระดูก ไขกระดูก ต่อมหมวกไต ต่อมน้ำเหลืองในช่องท้อง ในช่องอก และ / หรือต่อมน้ำเหลืองเหนือกระดูกไหปลาร้า

Also Read: เป็น HIV มีลูกได้ไหม ?